Λορέντζος Μαβίλης (1860-1912): 110 χρόνια από τον ηρωικό του θάνατο

Αναρτήθηκε στις 28/11/2022, στην κατηγορία Ενημέρωση Πολιτών

110 χρόνια συμπληρώνονται σήμερα 28/11/2022 από τον ηρωικό θάνατο του Λαυρέντιου (Λορέντζου) Μαβίλη ενός από τους σημαντικότερους έλληνες ποιητές. Ο δημοσιογράφος, λόγιος και εσωτεριστής της εφημερίδας “Εστία” Νίκος Καρβούνης έγραψε για τον θάνατο του ποιητή: “Ήτο ο θάνατος του Μαβίλη το ευγενές και άξιον στεφάνωμα μιας άρτιας, ωραίας αι λευκής ζωής΄ δεν έσβυσεν εξαπλωμένος εις το κρεββάτι τς ασθένειας ή του γήρατος, αναπλάττων οράματα περασμένης πλέον ζωής’ ο θάνατός του ήτο πράξις’ έργον πίστεως’ λειτουργία αρετής’ ανάκρουσμα λύρας’ σάλπισμα ελευθερίας προς τους μαχόμενους υπέρ αυτής’ καρποφορία του πλουσίου δένδρου της ακάμπτου ηθικής’ παρόσρμισις εις τν γενναίαν και βαθυτάτηςν αντίληψιν της ζωής.”

Ο Λορέντζο Μαβίλης γεννήθηκε στις 6 Σεπτεμβρίου 1860 στην Ιθάκη. Παρακολούθησε τα γυμνασιακά μαθήματα στο εκπαιδευτήριο «Καποδίστριας», κι είχε δάσκαλο ελληνιστή τον Ιωάννη Ρωμανό. Αυτός τον σύστησε στην Αναγνωστική Εταιρεία, όπου σύχναζαν τότε όλοι οι άνθρωποι των γραμμάτων. Εκεί γνώρισε τον Ιάκωβο Πολυλά, σοφό εκδότη του Δ. Σολωμού. Έμαθε την Ιταλική, Ισπανική, Γερμανική κι Αγγλική.

Το 1878 γράφτηκε στη φιλοσοφική σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και την εγκατέλειψε μετά ένα χρόνο για να σπουδάσει φιλολογία, γλωσσολογία και φιλοσοφία στην Γερμανία. Το 1890 στις 16 Ιουνίου αναγορεύτηκε διδάκτωρ της φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Έρλαγκεν της Βαυαρίας και κατέβηκε στη Κέρκυρα. Το 1896 η Ελλάδα αγωνίζεται για την απελευθέρωση της Ηπείρου, Μακεδονίας & Κρήτης. Εκείνος που δεν ήταν πατριώτης μόνο στο λόγο και στη ποίηση, αλλά και στη πράξη, πολεμά εθελοντής. Το 1897 αγωνίζεται στην Ήπειρο, πάλι εθελοντής, όπου και τραυματίζεται. Το 1910 εξελέγη βουλευτής του κόμματος των Φιλελευθέρων του Ελευθερίου Βενιζέλου στην αναθεωρητική Βουλή. Ιστορική θα μείνει η αγόρευσή του για την υπεράσπιση της δημοτικής γλώσσας όταν συζητιόταν το άρθρον 107 του συντάγματος. «Δεν υπάρχει γλώσσα χυδαία» είπε «μόνο χυδαίοι άνθρωποι!». Ο άκαμπτος χαρακτήρας του και το ότι δεν προσαρμόστηκε στο ρεύμα της συναλλαγής που επικρατούσε, το λεγόμενο ρουσφέτι, συντέλεσε στο να μην εκλεγεί βουλευτής στις επόμενες εκλογές.

Εκτός από μερικά ποιήματα που δημοσίευσε σε περιοδικά της εποχής, δεν εξέδωσε καμία ποιητική συλλογή όσο ζούσε. Ποιήματα του που δημοσιεύτηκαν είναι: Λήθη, Καλλιπάτειρα, Φάληρο κ.α. Ο Μαβίλης εκφράστηκε ποιητικά με το ποιητικό είδος του σονέτου. Τα άπαντά του κυκλοφόρησαν με την φροντίδα του φίλου του Κ. Θεοτόκη στην Αλεξάνδρεια το 1915. Οι κριτικοί του καιρού του αναγνώρισαν στο πρόσωπό του ένα τεχνίτη απαράμιλλο. Ο Γρηγόριος Ξενόπουλος πιο εύστοχα παρατήρησε και είπε ότι «Στάθηκε ένας απ’ τους σπάνιους εκείνους ποιητές που το καλύτερό τους ποίημα είναι η ζωή τους».

Στις 28 Νοεμβρίου 1912 στο χωριό Δρίσκος, κοντά στα Γιάννενα, οι Τούρκοι εξαπέλυσαν σφοδρή αντεπίθεση κατά των εθελοντών που ήδη είχανε προχωρήσει πολύ. Μάχεται ηρωικά, όμως σε μια στιγμή της μάχης μια σφαίρα του διατρυπά τα δυο μάγουλα χαλώντας και πολλά δόντια του. Ενώ μεταφέρεται αιμόφυρτος στο προσωρινό νοσοκομείο ένα δεύτερο βόλι τον βρήκε στο στόμα όπου και του στοίχισε τη ζωή.

Ο Δήμος Αμπελοκήπων-Μενεμένης τιμά τη μνήμη του μεγάλου έλληνα ποιητή και πατριώτη.

Παραθέτουμε το ποίημά του “Λήθη”

Καλότυχοι οι νεκροί που λησμονάνε
την πίκρια της ζωής. Όντας βυθήση
ο ήλιος και το σούρουπο ακλουθήση,
μην τους κλαις, ο καημός σου όσος και να ‘ναι.

Τέτοιαν ώρα οι ψυχές διψούν και πάνε
στης λησμονιάς την κρουσταλλένια βρύση·
μα βούρκος το νεράκι θα μαυρίση,
α’ στάξη γι’ αυτές δάκρυ όθε αγαπάνε.

Κι αν πιούν θολό νερό ξαναθυμούνται,
διαβαίνοντας λιβάδια από ασφοδίλι,
πόνους παλιούς, που μέσα τους κοιμούνται…

A’ δε μπορής παρά να κλαις το δείλι,
τους ζωντανούς τα μάτια σου ας θρηνήσουν:
θέλουν – μα δε βολεί να λησμονήσουν.